آزمایشگاه و بیوبانک:
آزمایشگاه پژوهشی و بیوبانک مطالعه کوهورت آیندهنگر سلامت کارکنان دانشگاه علوم پزشکی قزوین در طبقه دوم کلینیک محمدزاده در خیابان جانبازان واقع شده است.
آزمایشگاه و بیوبانک به طور مستقیم تحت مسئولیت مجری اصلی طرح میباشد. دسترسی به نمونههای زیستی بر اساس پروتکل پرشین کهورت بوده و تا قبل از رخدادهای مورد نظر دسترسی به نمونههای زیستی امکان پذیر نخواهد بود.
این آزمایشگاه برای انجام آزمایشات روتین مانند قند خون ناشتا (FBS)، کراتینین، اوره، چربی خون، آزمایشات سلولی و ادراری در نظر گرفته شده است.
همچنین هدف طولانی مدت از راه اندازی این آزمایشگاه تاسیس بیوبانک مرکزی از نمونههای خون، پلاسما، سرم و بافی کت، بیوبانک ادرار و نیز بیوبانک مو و ناخن میباشد.
راه اندازی یک بیوبانک که نوعی محل نگهداری و ذخیره نمونههای بیولوژیک است، بخش بسیار مهمی از تحقیقات بالینی در چند دهه گذشته را شامل میشود. در صورت نگهداری در شرایط مطلوب، میتوان انواع نمونههای بیولوژیک مانند خون، ادرار، مدفوع، مو، ناخن و ... را تا مدت زیادی نگهداری نمود و برای تحقیقات مختلفی از جمله تحقیقات بالینی، اپیدمیولوژیک و ژنتیکی استفاده کرد.
نمونههایی که در یک بیوبانک ذخیره میشوند، برای مطالعاتی که نیاز به سنجش بایومارکرهای جدید مثل بایومارکرهای سرطانی یا ژنتیکی در جمعیت بالایی از یک جامعه دارند، بسیار ایده آل هستند.
نحوه نگهداری و ذخیره سازی بلند مدت نمونههای زیستی:
برای ذخیره سازی بلندمدت نمونهها ابتدا باید باکسهای مناسب مقاوم به سرما، رطوبت و رکهای طبقاتی فلزی متناسب با نوع فریزر تهیه گردد. کرایوتیوپهای بارکددار در باکس مربوطه و راک مربوط به طبقات فریزر قرار میگیرند و مشخصات کامل هر نمونه در باکس، ردیف و طبقه فریزر در نرم افزار بیوبانک ثبت میگردد.
به منظور جلوگیری از اتلاف منبع، نمونهها از هر شرکت کننده در ۲ محل مجزا از لحاظ جغرافیایی نگهداری میشوند. اولین محل بیوبانک درحال کار (فعال) است که این محل به عنوان اولین بیوبانک برای استفاده در هر پروژه تحقیقاتی به کار میرود. دومین محل نیز بیوبانک پشتیبان نام دارد و زمانی بکار میرود که نمونهها در بیوبانک فعال کاهش یافته باشد. با توجه به پیشرفتهای جدید در نحوه ذخیره سازی و دسترسی بیوبانکهای مدرن، بیوبانک جهانبین نیز کرایوتیوبهای ذخیره سازی را تغییر داده و از کرایوتیوبهای جدید که بارکد در آنها تعبیه شده است استفاده نماید. این کرایوتیوبها که به (۲D بارکد) تیوبهایی با بارکد دوبعدی معروف هستند در سری جدید بیوبانک استفاده میشوند.
استفاده از این کرایوتیوبها میزان خطا را به طور چشم گیری کاهش میدهد.
اقدامات لازم در زمان جداسازی نمونهها:
کرایوتیوبهای بارکددار دو بعدی را که استریل میباشند، زیر هود از باکسهای مربوطه خارج کرده و به ترتیب لیست کرده و به صورت ردیفی به تعداد ۱۲ عدد برای هر فرد مراجعه کننده داخل رکهای جداسازی قرار میدهیم.
ابتدا خون کامل را به میزان ۱ میلی لیتر داخل دو عدد کرایوتیوب انتقال داده و بقیه نمونهها را سانتریفیوژ نموده و سپس پلاسما را به میزان ۱ میلی لیتر داخل شش عدد کرایوتیوب انتقال میدهند. بعد از این کار بافی کوت را جداسازی و در پایان سرم را به میزان ۱ میلی لیتر در دو عدد کرایوتیوب منتقل مینمایند. پس از اتمام جداسازی، کرایوتیوبها داخل باکس مربوطه و در جایگاه اصلی قرار میگیرند. نمونههای یک فرد در یک ردیف ۱۲ تایی قرار میگیرد.
تعداد کرایوتیوبهای داخل باکس، ۹۶ عدد میباشد، بنابراین نمونه ۸ نفر داخل یک باکس قرار میگیرد.
بیوبانک کوهورت قزوین به سیستم برق اضطراری- سیستم هشدار زودرس دما و رطوبت- تهویه متبوع- اسپلیت و سیستمهای خنک کننده- دوربین مدار بسته و سنسورهای دمای محیط مجهز است.